W dotychczasowych badaniach klinicznych efgartigimod był podawany dożylnie oraz podskórnie. Forma podskórna to preparat łączony zawierający także rekombinowaną ludzką hialuronidazę PH20 (rHuPH20). Nazwa handlowa leku Efgartigimod podawanego dożylnie to VYVGART®. Lek został już bowiem zarejestrowany w Stanach Zjednoczonych do leczenia osób dorosłych z uogólnioną miastenią (gMG), u których występują przeciwciała przeciwko receptorowi acetylocholiny (AChR) oraz w Japonii do leczenia osób dorosłych z gMG, które nie wykazują wystarczającej odpowiedzi na steroidy lub niesteroidowe terapie immunosupresyjne.Dwa najważniejsze badania kliniczne z zastosowaniem efgartigimodu oznaczone zostały aliasem ADPAT i ADAPT SC. Pierwsze z nich (ADAPT) dotyczyło zastosowania efgartigimodu w postaci dożylnej. Do badania zakwalifikowało się 167 pacjentów. W tej grupie 84 osoby były leczone efgartigimodem, a 83 otrzymywały placebo. Badanie było prowadzone metodą podwójnie zaślepioną z losowym przydziałem do grup. 129 osób (77%) miało przeciwciała przeciwko receptorowi acetylocholiny.

Efgartigimod był podawany w dawce 10 mg/kg w postaci czterech wlewów na cykl (jeden wlew na tydzień). Cykle były powtarzane w razie potrzeby.

Pierwszorzędowym punktem końcowym był odsetek pacjentów z dodatnimi przeciwciałami przeciwko receptorowi acetylocholiny, u których w pierwszym cyklu leczenia nastąpiła poprawa o co najmniej 2 punkty w ocenie nasilenia choroby w skali MG-ADL, która utrzymywała się przez ≥4 tygodnie.  W grupie osób otrzymujących efgartigimod po pierwszym cyklu leczenia były 44 osoby (68% z 65), u których stwierdzono taką poprawę. Poprawa w skali MG-ADL była także stwierdzana w grupie placebo, ale tylko u 19 (30% z 64) osób. Iloraz szans wynosił 4,95 (95% CI 2,21–11,53, p<0,0001).

Wśród zdarzeń niepożądanych związanych z leczeniem, najczęstszym był ból głowy (efgartigimod: 29% i placebo: 28% pacjentów) i zapalenie nosogardzieli (efgartigimod: 12%, a w grupie placebo: 18% pacjentów). Trzech pacjentów w każdej grupie (4%) przerwało leczenie w trakcie badania. Nie było zgonów.

Drugie badanie kliniczne z zastosowaniem efgartigimodu nosiło nazwę ADAPT-SC. W badaniu tym efgartigimod podawano podskórnie wraz z rekombinowaną ludzką hialuronidazą PH20 (technologią dostarczania leków ENHANZE® firmy Halozyme). ENHANZE ułatwia podskórne wstrzykiwanie leków biologicznych, które są zwykle podawane we wlewie dożylnym. Było to badanie fazy 3, w którym wszyscy uczestnicy otrzymywali efgartigimod. Celem badania było porównanie formy podskórnej z formą dożylną leku.

Badanie wykazało, że postać podskórna jest równoważna postaci dożylnej pod względem zmniejszenia całkowitego poziomu IgG. Obserwowano zmniejszenie poziomu IgG o 66,4% w stosunku do wartości wyjściowej u osób leczonych postacią podskórną oraz o 62,2% u osób leczonych lekiem dożylnym. Poprawę kliniczna mierzono – jak poprzednio – za pomocą odsetka osób, u których nastąpiła istotna (co najmniej dwupunktowa) poprawa w skali MG-ADL oraz przy pomocy ilościowej skali miastenii (QMG). Poprawa w MG-ADL była obserwowana u 69,1% pacjentów, a w QMG u 65,5% (co najmniej trzypunktowa poprawa). Poprawa, o której mowa utrzymywała się co najmniej przez cztery kolejne tygodnie.

Efgartigimod podawany podskórnie wykazał profil bezpieczeństwa zgodny z wcześniejszym badaniem ADAPT. Lek był ogólnie dobrze tolerowany. Najczęstszym zdarzeniem niepożądanym były reakcje w miejscu wstrzyknięcia. Wszystkie te działania miały nasilenie łagodne lub umiarkowane i z czasem ustępowały.

Efgartigimod wydaje się być lekiem o bardzo dużym potencjale. Niewykluczone, że jako przedstawiciel zupełnie nowej grupy leków – działa bowiem w mechanizmie, który dotąd nie był wykorzystywany – otworzy drogę do leczenia wielu schorzeń układu immunologicznego, nie tylko miastenii gravis.

Opracował:
dr n. med. Krzysztof Banaszkiewicz – specjalista neurolog