fbpx

Polineuropatia cukrzycowa

W przebiegu cukrzycy mogą wystąpić różne objawy ze strony obwodowego układu nerwowego. Może dochodzić do uszkodzenia jednego lub wielu nerwów obwodowych, a niekiedy też splotów nerwowych i korzeni. Uszkodzenie wielu nerwów obwodowych może być asymetryczne (tzw. mononeuropatia mnoga) lub symetryczne – jak w „klasycznej” polineuropatii.

Cukrzyca jest jedną z najczęstszych przyczyn polineuropatii. Do rozwoju polineuropatii dochodzi u ok. 25-30% chorych na cukrzycę. Przyczyną tego jest wysoki poziom glukozy we krwi i zaburzenia naczyniowe. Do wystąpienia polineuropatii są szczególnie predysponowani pacjenci z długotrwałą i źle kontrolowaną cukrzycą. Najczęstsze objawy to osłabienie czucia i nadwrażliwość na ból pojawiające się najpierw w obrębie stóp, później wstępujące na łydki, a następnie obejmujące też ręce. Mogą w tych obszarach występować tzw. parestezje (drętwienie, mrowienie, cierpnięcie) lub ból – powierzchowny piekący lub głęboko umiejscowiony. Ból jest najczęściej najbardziej dokuczliwy podczas spoczynku nocnego. Upośledzenie czucia zwiększa podatność na urazy i powstawanie owrzodzeń oraz zmian stawowych w obrębie stóp. Niekiedy dochodzi do osłabienia mięśni – pojawia się potykanie podczas chodzenia, osłabienie rąk. W przebiegu cukrzycy mogą zostać uszkodzone także włókna tzw. wegetatywnego układu nerwowego, który reguluje szereg czynności fizjologicznych, m.in. pracę serca, ciśnienie krwi, motorykę przewodu pokarmowego, czynność pęcherza moczowego, pocenie. U chorych z uszkodzeniem układu wegetatywnego w przebiegu cukrzycy może dochodzić np. do zasłabnięć po szybkim wstaniu z pozycji leżącej (wskutek nadmiernego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi), zaburzeń rytmu serca, biegunek lub zaparć, zaburzeń erekcji.

Diagnozę polineuropatii cukrzycowej lekarz stawia najczęściej na podstawie wywiadu od chorego i badania neurologicznego. Dla potwierdzenia polineuropatii często kieruje chorego na badanie EMG.

W leczeniu polineuropatii cukrzycowej najważniejsza jest właściwa kontrola samej cukrzycy. Ponadto stosuje się leki wspomagające metabolizm nerwów obwodowych, jak benfotiamina czy kwas α-liponowy oraz leki uśmierzające nieprzyjemne doznania czuciowe (drętwienie, cierpnięcie, ból) – są to leki z grupy leków przeciwpadaczkowych lub przeciwdepresyjnych. Standardowe leki przeciwbólowe nie są tutaj skuteczne. Wskazana jest także rehabilitacja oraz przestrzeganie zaleceń dotyczących stylu życia, wymienionych w artykule omawiającym ogólnie polineuropatie.

Opracowała:
dr n. med. Monika Ostrowska – specjalista neurolog